بحران آب قدم به قدم به ایران نزدیک می شود و ایران که از ابتدا نیز کشوری نیمه خشک به حساب می آمد حالا در معرض خشکسالی قرار دارد تا جایی که یک پیشبینی از خشکی کامل ایران در ۳۰ سال اینده خبر داده است. همین چند وقت پیش بود که موسسه «صلح آمریکا» با این پیشبینی…بحران آب قدم به قدم به ایران نزدیک می شود و ایران که از ابتدا نیز کشوری نیمه خشک به حساب می آمد حالا در معرض خشکسالی قرار دارد تا جایی که یک پیشبینی از خشکی کامل ایران در ۳۰ سال اینده خبر داده است.
همین چند وقت پیش بود که موسسه «صلح آمریکا» با این پیشبینی اعلام کرد: در حال حاضر خطری که از جانب بحران قریبالوقوع زیستمحیطی ایران احساس میشود، به مراتب بیش از خطر دشمنان خارجی و منازعات سیاسی داخلی است.
هر چند شاید این پیش بینی بسیار بدبینانه هم باشد اما در هر حال آمار در داخل کشور در خصوص منابع آبی نیز نشان می دهد ایران روز به روز به خشکسالی نزدیک تر می شود.
از سوی دیگر، وزارت نیرو نیز به عنوان متولی اصلی آب در کشور صریحا از وجود بحران در تامین آب دهها شهر کشور خبر داده و صحبت از جیره بندی به میان آورده است.
اگرچه حجم کلی آبهای موجود برروی زمین نسبتاً زیاد به نظر می رسد اما متجاوز از ۹۷٪ این آبها در دریاها و اقیانوسها متمرکز هستند و حدود ۲٪ نیز به صورت یخ و یخچالها در مناطق قطبی تجمع یافتهاست. از یک درصد آب باقیمانده نیز بخش زیادی در اعماق زمین بوده که استخراج آن مشکل و از دسترس انسان به دور است.
بهعلاوه، منابع آب شیرین در سطح زمین به طور یکنواخت توزیع نشدهاند. درحال حاضر، ۹ کشور ۶۰٪ کل منابع آب شیرین را به خود اختصاص میدهند: کانادا، چین، کلمبیا، پرو، برزیل، روسیه، ایالات متحده آمریکا، اندونزی و هند.
در مقابل حدود ۸۰ کشور با کمبود آب مواجهاند که برخی از آنها تقریباً به هیچ منبع آب شیرین قابل توجهی دسترسی ندارند: کویت، بحرین، مالت، امارات متحده عربی، سنگاپور، اردن و لیبی.
به این ترتیب، با توجه به افزایش روزافزون جمعیت، توسعهٔ صنایع و افزایش آلودگی منابع آب شیرین، دسترسی به آب کافی و مناسب در برخی از کشورها به یک بحران جدی تبدیل شدهاست و ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و به همین دلیل روش های مختلف مدیریت آب به خصوص جدا سازی آب شرب از آب آشامیدنی تصفیه شده ضروری به نظر می رسد.
بحران آب در کشور اما آنقدر جدی شده که زمزمه های واردات آب به ایران نیز رنگ و بوی جدی تری به خود گرفته است تا جایی که چندی است ، برخی نمایندگان به شدت پیگیر واردات آب از سایر کشورها هستند در حالی که گفته میشود کشورمان نیاز به مدیریت آب دارد.
به گونه ای که وزیر نیرو در مورد خواسته برخی نمایندگان مبنی بر واردات آب از سایر کشورها تاکید کرده: میتوان از کشورهایی که با آنها تعاملاتی داریم آب وارد کنیم اما احتمال تغییر در تعاملات است و وابستگی در مساله آب به هیچ وجه خوشایند نیست.
حمید چیتچیان گفته: موضوع واردات آب را مطالعه میکنیم و با برخی کشورها مذاکراتی دراین زمینه انجام دادهایم. وی تصریح کرد: در زمینه واردات آب نیاز به مطالعات جامع، فنی، اقتصادی و محیطی زیستی باید انجام شود که در حال انجام است.
این عضو کابینه دولت یازدهم در مورد وابستگی کشور با واردات آب اضافه کرده: واردات آب وابستگی ایجاد میکند. ممکن است در صورتی که واقعا نیازمند واردات باشیم این کار انجام شود البته با تعاملاتی که با کشورهای همسایه داریم جوابگو خواهد بود.
وی در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال تغییر تعاملات با کشوری که از آن آب وارد میکنیم وجود دارد گفته: ممکن است تعاملاتمان تغییر کند بنابراین وابستگی در مساله آب به هیچ وجه خوشایند نیست.
حتی گفته شده کشور احتمالی که ایران واردات آب را با ان آغاز خواهد کرد تاجیکستان خواهد بود.این در حالی است که با مدیریت آب به راحتی می توان بحران آب در کشور را سامان داد و از وابستگی به کشورهای دیگر جلوگیری کرد.
در ایران بررسی ها نشان می دهد، وزارت نیرو برای تصفیه هر لیتر آب بنا بر اطّلاعاتی مبلغ ۵۰۰ ریال هزینه میکند. اگر این هزینه برای تصفیه انجام نشود لذا برای یک میزان مصرف حداقلی، بازای هر نفر سرانه ۱۵۰ لیتر در روز ۷۵۰۰۰ ریال صرفهجویی شده است و از محل این صرفهجویی، ۲ لیتر آب معدنی به قیمت ۱۰۰۰ ریال به رایگان تحویل هر نفر بدهد.
این یعنی صرفهجویی به میزان ۷۴۰۰۰ ریال هر نفر در روز و برای ۷۰ میلیون ایرانی مبلغ ۵۱۸۰ میلیارد ریال در روز صرفهجویی شده است. و در سال ۱۸۹۰۷۰۰ میلیارد ریال صرفهجویی میشود.
این در حالی است که مقدار سرانه آب مصرفی در کشور، ۱۵۰ الی ۲۰۰ لیتر برای هر نفر است در صورتی که در بخش شرب برای هر نفر ۲ لیتر در روز میزان آب مصرفی است و بنابراین نیازی برای تصفیه و فرآوری تمام آبی که در اختیار مردم قرار داده میشود نیست . می توان با جداسازی آب شرب از آب مصرفی بحران را مدیریت کرد و از هزینه ها کاست.
گفتنی است، هم اکنون سرانه آب شیرین تجدید شونده ۲۲ کشور کمتر از ۱۰۰۰ متر مکعب در سال است. این در حالی است که اگر یک کشور از حدود ۱۷۰۰ متر مکعب به ازای هر نفر کمتر آب داشته باشد، با تنش های ادواری روبه روست.
آمار های سازمان ملل نشان می دهد یک میلیارد نفر از مردم جهان به آب شرب سالم دسترسی ندارندو ۵ میلیارد از مردم جهان در شرایطی زندگی می کنند که فاضلاب غیر تصفیه شده به منابع آب آنها وارد می شود.