پورتال اطلاع‌رسانی سازمان بسیج مهندسین عمران و معماری استان البرز
عضو نظام مهندسی ساختمان فارس در گفتگو با «صما» مطرح کرد:
حفظ محیط زیست، اصل مفغول مانده در مقررات ملی
روند پرشتاب و بی‌سابقه افزایش دمای زمین، مشکلات زیست‌محیطی، افزایش انتشار آلاینده‌ها، بحران انرژی و خشکسالی و بحران کم آبی، هر انسان مسئولیت‌پذیری را وادار به چاره‌اندیشی و بازنگری در روش‌های زندگی خود می‌نماید.
براساس ترازنامه وزارت نیرو بین ۳۵ تا ۴۰ درصد از انرژی مصرفی در کشور ما جهت گرمایش، سرمایش، تامین آبگرم و برق ساختمان‌ها مصرف می‌شود، یعنی حداقل یک‌سوم از آلاینده‌های هوا، ناشی از آن است. سهم آلایندگی خودروها و منابع متحرک در تهران بیش از ۶۰ درصد بوده که بخش عمده‌ای از آن در نتیجه افزایش تراکم در طرح‌های جامع شهری است که باعث افزایش راه‌بندان‌ها و ترافیک سنگین در این مناطق می‌گردد.
عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان فارس در گفتگو با خبرنگار «صما» ضمن تایید مطالب فوق، اظهار داشت: اتلاف انرژی و آلایندگی ناشی از تخریب ساختمان‌های موجود با هدف بلندمرتبه‌سازی در این مناطق نیز سهم قابل ملاحظه‌ای در آسیب به محیط زیست دارد. افزون بر اینها ناوگان حمل و نقل عمومی شهرهایمان نیز ناقص و ناتوان است.
مهدی علویان، با بیان اینکه از سال ۱۳۷۰ صرفه‌جویی در مصرف انرژی بر پایه مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان الزامی شده است، گفت: متاسفانه این مبحث مورد توجه جدی واقع نشده و تنها به نصب پنجره‌های دوجداره در ساختمان‌ها خلاصه شده است. توجه به حفظ محیط زیست و توسعه پایدار به عنوان هدف ساخت و ساز باید در کشور جدی گرفته شود که متاسفانه این مهم در مباحث مقررات ملی مطرح نشده است.
وی علل مشکلات گفته شده در مطالب فوق را در چند بخش خلاصه کرد و گفت: اولا دانشگاه‌ها به عنوان الگوی بهینه‌سازی مصرف انرژی در جامعه عمل نکرده و به آموزش راهکارهای علمی و عملی کاهش مصرف انرژی و حفظ محیط‌زیست به دانشجویان نپرداختند و حتی توجه کافی به بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان‌های خود نیز ندارند. دوم اینکه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر به فراموشی سپرده شده است و برای سومین مشکل باید گفت که در مجتمع‌های بزرگ مسکونی تجاری از سامانه تصفیه و بازیافت پساب خاکستری و آب ناشی از عملکرد سامانه‌های تهویه مطبوع جهت آبیاری فضای سبز و فلاش‌تانک‌ها بهره‌گیری نمی‌شود.
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان فارس در ادامه اظهار داشت: در طراحی و اجرای ساختمان‌ها به شرایط اقلیمی، جهت نورگیری، سایبان‌های خارجی و کاربرد رنگ‌های مناسب برای نما توجه نشده و در سال‌های اخیر استفاده از وسایل سرمایش و گرمایش غیراستاندارد و با کیفیت پایین و بهره‌برداری نامناسب از تجهیزات، وضعیت مصرف انرژی و آلودگی محیط‌زیست را اسفناک‌تر کرده است. همچنین به عنوان پنجمین عامل می‌توان به این نکته اشاره کرد که عایق‌کاری حرارتی ساختمان‌ها و سرویس و نگهداری مطلوب تجهیزات سرمایشی و گرمایشی و کنترل دمای ساختمان در فصل‌های مختلف جایگاهی در ساخت و سازها و در بهره‌برداری از ساختمان‌ها ندارد. حتی در دانشگاه‌ها که باید الگویی برای دانشجویان باشند نیز به آن توجه لازم نمی‌شود.
علوی همچنین یادآورشد: ششمین بخش این علل از این قرار است که برای تولید و ساخت ساختمان‌های سبز و با مصرف انرژی کم و دوستدار محیط‌زیست که در طراحی و اجرای آن تمام اصول و ضابطه‌های مهندسی رعایت شده باشد سرمایه‌گذاری نشده، الگویی جهت مردم با اینگونه ساختمان‌ها به صورت عام وجود ندارد و حمایت‌های لازم از سوی سازمان‌های مربوطه (مسکن و شهرسازی و شهرداری) از طراحان، مجریان و سرمایه‌گذاران اینگونه پروژه‌ها صورت نمی‌گیرد.
این عضو سازمان نظام مهندسی در بخش دیگری از سخنانش گفت: اگر استفاده از سوخت‌های فسیلی همچنان در جهان ادامه یابد، دمای کره زمین تا ۸۵ سال دیگر ۴ درجه سانتیگراد افزایش یافته و روند ذوب یخ‌های قطبی شتاب بیشتری خواهد یافت و سطح آب دریاها بین ۹ تا ۸۸ سانتیمتر افزایش یافته و باعث بروز سیل می‌گردد در این صورت کره زمین سرنوشت روشنی نخواهد داشت.
ایران در تولید گازهای گلخانه‌ای در بین ۱۰ کشور اول جهان قرار دارد
وی با بیان اینکه پدیده‌های مخرب در طبیعت از نظر کمیت ناچیز به نظر می‌رسند، به عنوان مثال مقدار کل قند موثر در مرگ یک بیمار دیابتی کمتر از یک گرم است، اذعان داشت: با همین معیار می‌توان اثر کاهش و یا افزایش تولید هر چند کوچک گازهای گلخانه‌ای را بر محیط زیست تجسم کرد. گفتنی است که متاسفانه کشور ما از نظر تولید گازهای گلخانه‌ای در بین ۱۰ کشور اول جهان قرار دارد و هر سال حدود ۵۵۰ میلیون تن گاز دی‌اکسید‌کربن تولید می‌شود.
به گفته این کارشناس از این مقدار آلودگی، ۲۶ درصد سهم نیروگاه‌ها، ۲۲ درصد سهم حمل و نقل، ۲۰ درصد سهم صنعت و ۲۰ درصد سهم بخش مسکونی است. همچنین در تولید گازهای گلخانه در بخش مسکونی در رده دوم جهانی قرار گرفته‌ایم این آمار نشان‌دهنده سرعت حیرت‌آوری در نابودی محیط زیست است.
علوی با تاکید بر اینکه در تهران حدود ۳۵ درصد از تولید گازهای گلخانه‌ای مربوط به منابع ثابت (ساختمان‌ها) و حدود ۶۵ درصد مربوط به منابع متحرک (خودروها) است، تصریح کرد: در بررسی از ۸۰۶ موتورخانه سازمان‌های دولتی در تهران مشخص شد کمتر از ۳ درصد موتورخانه‌ها استاندارد بوده و در بیش از ۵۰ درصد آنها تولید مونواکسیدکربن بیش از سیزده برابر حد مجاز بوده است. همچنین در آمار ارائه شده از هوای تهران می‌توان مشاهده کرد که در سال ۹۳ که تهران هوای پاک‌تری نسبت به سال ۹۲ داشت مردم کلا ۷ روز هوای پاک را تنفس کردند و در سال ۹۴ تاکنون ۱۰ روز هوای پاک برای تهران ثبت شده است.
وی با بیان اینکه برای پیشگیری از دچار شدن شهرهای دیگر به این سرنوشت باید چاره‌اندیشی کرد زیرا تمام کلان‌شهرها و در پی آن همه شهرها به سرعت به سوی فاجعه کنونی تهران در حرکتند، گفت: در طرح معاینه فنی و اصلاح ۱۴۰ موتورخانه شرکت ملی گاز که در تهران صورت گرفت، مصرف گاز ۲۳ درصد و میزان مونواکسیدکربن نیز ۹۵ درصد کاهش یافت. اگر تنها سیصد هزار موتورخانه در ساختمان‌های کشور معاینه فنی و اصلاح شوند در فصل سرما حداقل ۲ میلیارد مترمکعب گاز صرفه‌جویی شده و از ورود ۴/۴ میلیون تن دی‌کسیدکربن و ۱۴۵ هزار تن مونواکسیدکربن به هوای شهرها جلوگیری می‌شود.
عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان فارس بر این اعتقاد است که با استفاده از تجهیزات مناسب و کنترل دائمی آنها می‌توان تا ۲۰ درصد در ارتقای کیفیت هوای شهرها تاثیرگذار بود و در هزینه‌های اجتماعی مترتب بر وضع کنونی آلودگی نیز بیست و پنج میلیارد تومان صرفه‌جویی نمود.
به گفته عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان فارس، می‌توان با تهیه جزییات اجرایی عایق‌کاری حرارتی ساختمان‌ها متناسب با معماری و مصالح در دسترس مناطق مختلف جغرافیایی کشور و الزام ساختمان‌هایی که از طریق بودجه عمومی کشور ساخته می‌شوند به رعایت و اجرای آن ضمن فرهنگ‌سازی و تشویق سایر ساختمان‌ها به استفاده از آن جزییات، نمونه‌هایی اجرا شده را در تمامی مناطق کشور ارائه نمود.
وی همچنین تاکید کرد: با حذف یا کاهش تعرفه گمرکی، می‌توان تامین سلول‌های فتوولتائیک و آبگرمکن‌های خورشیدی را تسهیل نموده و امکان استفاده از آنها را برای همگان میسر نماییم. گفتنی است که باید در تولید و واردات خودرو، مصرف سوخت و میزان تولید آلاینده‌هایشان در اولویت قرار گیرد.
علوی در پایان خاطرنشان ساخت: عمده مشکل‌هایی که برای محیط‌زیست به وجود آمده است به علت برگزیدن روش‌های سلیقه‌ای و بدون پشتوانه علمی و تحقیقات لازم بوده است و دانشگاه‌ها باید نقش کلیدی خود را در این راستا ایفا نماید و سازمان‌های نظام مهندسی نیز براساس رسالت خود پرچمدار اعمال آن بر ساخت و ساز کشور شوند.