وزیر راه و شهرسازی در پانزدهمین همایش سیاست های توسعه مسکن در ایران:
مشکل مسکن با راه حل های ساده انگارانه حل نمی شود/ مسکن مهر قابل دفاع نیست
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر ضرورت ایجاد نهادهای مالی و نهادهای محتوایی شهری برای حل مساله مسکن، گفت: نمی توان با راه حلهای سادهانگارانه شرایط سخت فعلی بازار مسکن را بهبود بخشد بلکه باید راه حل هایی ساختاری و نهادی برای حوزه مسکن ارائه داد.
به گزارش صما، عباس آخوندی امروز (دوشنبه) در پانزدهمین همایش سیاست های توسعه مسکن در ایران در دانشگاه تهران با بیان مطلب فوق، افزود: به دلیل بحران مالی که در حال حاضر با آن رو به رو هستیم، باید از شهر فروشی که در بطن آن سوداگری وجود دارد جلوگیری شود.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه برای جلوگیری از «شهر فروشی» باید به یک اجماع ملی برسیم، گفت: ساخت خانه های جدید در تهران و شهرهای بزرگ دیگر کار پسندیده ای نیست.
تهران به کارگاه سوداگری ساخت و ساز تبدیل شده
آخوندی با بیان اینکه در حال حاضر تهران تبدیل به کارگاه های سوداگری ساخت و ساز شده است، اذعان داشت: در چند سال گذشته سوداگری، قیمت زمین را در تهران به بیش از ۱۵ میلیون تومان افزایش داد بدون این که کار و یا تلاشی روی آن انجام شود.
وزیر راه و شهرسازی با انتقاد از اینکه بیش از ۶۰ درصد از منابع مالی شهر داری از راه شهر فروشی تامین می شود، تاکید کرد: منابع مالی شهرها باید توسط ساکنان آن شهر تامین شود نه اینکه با شهرفروشی منابع زندگی آیندگان به فروش برسد.
آخوندی با اشاره به برنامه ششم توسعه یادآورشد: در تهیه برنامه ششم توسعه متوجه شدیم ۶۵ درصد منابع شهرداری ها از محل فروش عوارض ساختمانی تامین می شود در حالی که شهر به آیندگان تعلق دارد و درآمدهای شهری باید از محل عرضه خدمات به شهروندان تامین شود.
وی بر تغییر محتوای نظام شهری تاکید کرد و گفت: در صورتی که سوداگری در شهر تهران کنترل نمی شد در همین شرایط رکود تورمی، باز هم شاهد افزایش قیمت زمین و مسکن بودیم لذا سیاست های توسعه مسکن ما باید در شهرهای ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفری دنبال شود و در این شهرها نیز اشتغالزایی افزایش یابد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه آمارهای جدید در مساله مهاجرت به شهرها بسیار امیدوارکننده است، گفت: آمارها نشان می دهد مهاجرت به کلان شهرها کنترل شده و جریان انتقال از شهرهای بزرگ به شهرهای میانی رسیده است؛ هدف ما نیز توسعه مسکن در شهرهای میانی کشور است.
وی سیاست وزارت راه و شهرسازی را جلوگیری از توسعه مسکن در شهر تهران و شهرهای بزرگ بیان کرد و افزود: قرار نیست شهر ۸٫۶ میلیون نفری تهران با جمعیت ۱۴ میلیون نفری اطراف آن، به ۲۰ میلیون نفر افزایش یابد؛ مگر شهر تهران چه قدر گنجایش دارد که شاهد این همه ساخت و ساز گسترده در این شهر باشیم.
پروژه مسکن مهر جای دفاع کردن ندارد
آخوندی در ادامه خواستار مداخله محدود دولت در حوزه ساخت و ساز مسکن شد و گفت: در حالی که عده ای به دنبال مداخله گسترده دولت در پروژه مسکن مهر هستند ما معتقدیم که دولت باید در حوزه ساخت و ساز مداخله محدودی داشته باشد.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه در بازدیدهایی که از کشورهای سوسیالیستی مثل چین و روسیه داشتم، حتی در آنجا هم در این حد افراطی کالایی کردن انسان، تحت عنوان پروژه مسکن مهر که در دولت قبلی کلید خورد را ندیدم، افزود: متأسفانه هنوز هم عدهای در پی این هستند که فارغ از جنبههای مالی که این پروژه دارد، از جنبههای فرهنگی و اجتماعی از پروژه مسکن میخواهند دفاع کنند.
وی با اشاره به اینکه پروژه مسکن مهر جای دفاع کردن ندارد و اگر در خصوص پروژه مسکن مهر نخواهیم در دانشگاه تهران نیز صحبت کنیم، پس کجا باید این موضوع را بگوییم، گفت: اگر در خصوص پروژه مسکن مهر و مشکلات آن صحبت نکنم، هر لحظه ممکن است مجدداً گرایشهای عوامفریبانه باز هم چنین طرحهای خانمانسوزانهای را ارائه کنند.
وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: بدون شک بدون مداخله دولت، امکان ساماندهی وضعیت ساخت و ساز و منابع مالی این حوزه وجود ندارد زیرا اگر دولت حوزه ساخت وساز را رها کند جز سوداگری نتیجه ای نخواهد داشت.
وی افزود: تمام تلاش ما در حوزه مالی این است که برای تامین منابع مالی تولید مسکن، از تمام ظرفیت های بازار سرمایه، بازار پولی و بانکی و مدیریت دارایی ها به صورت مناسب استفاده کنیم.
آخوندی رسیدن در بازار آشفته مسکن به یک اجماع کلی را بسیار سخت دانست و گفت: ایجاد یک نهاد توسعه ای همانند بانک توسعه ای حمل و نقل، یا بانک توسعه مسکن و یا صندوق توسعه ساختمان می تواند در استمرار اجرای سیاست های پیوسته مسکن در کشور بسیار تاثیرگذار باشد.
وی افزود: برای اینکه بتوانیم هم تجهیز مالی کنیم هم قدرت خرید و ساخت را افزایش دهیم به صندوق تسهیلات نیاز داریم. مدتها است در ایران درباره انواع تضامین بحث میکنیم. اگر کسی خانهای پیش خرید میکند باید سر وقت آن را تحویل بگیرد از سوی دیگر صندوق تضمین کیفیت نیز در حوزه مسکن نداریم. تضمین تامین مالی در این بخش باید برای خریدار و فروشنده تامین شود و اگر فروشندهای خانه ای را پیش فروش میکند باید مطمئن باشد جریان مالی ساخت آن تامین میشود.
وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اینکه برای خروج از این وضعیت به انواع نهادهای مالی نیاز داریم گفت: انواع نهادهای بازار و بورس، صندوق پس انداز، نهادهای مالی پروژه محور و بازار محور برخی از همین نهادهای مالی مورد نیاز هستند.
مسکن در اقتصاد تبدیل به چالش و فرصت شده
آخوندی با بیان اینکه وضعیت بخش مسکن در اقتصاد تبدیل به چالش و در عین حال فرصت شده است گفت: چالش از آن جهت که با رکود مواجه هستیم و فرصت از آن جهت که مسکن بزرگترین محرک اقتصاد است. اکنون در سختترین شرایط اقتصادی بعد از انقلاب هستیم و بارها گفتم اگر مسئول مدیریت اقتصاد ایران بودم وضعیت فوقالعاده اعلام میکردم باید جامعه را برای شاخصهای کلان و خرد تصمیمهای بنیادین آماده کرد و در این شرایط فقط حرفهای دلخوش کننده نزنیم زیرا وضعیت را بدتر میکنیم.
وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه برخی رسانهها اعلام کردند در بخش مسکن مازاد عرضه وجود دارد گفت: پیچیدگی مسکن این است که کالای استاندارد نیست و نمیتوان مانند خودرو از یک مدل آن ۱۰۰ هزار دستگاه ساخت. هر واحد مسکونی با دیگری متفاوت است. شهرهای مختلف و مناطق بالا و پایین نیز با یکدیگر متفاوت هستند و باید بررسی شود این مازاد عرضه در چه شرایطی و در چه مناطقی وجود دارد. ممکن است در بازار سوداگرانه مازاد عرضه وجود داشته باشد اما در بازار واقعی مسکن نمیتوان اینگونه صحبت کرد.
عدالت شهری در کشورمان برجسته است
آخوندی به موضوع مهم عدالت اجتماعی اشاره کرد و گفت: ما جزو معدود کشورهایی هستیم که عدم عدالت شهری در کشورمان برجسته شده و شمال شهر گران قیمت و پایین شهر کیفیت نازل زندگی دارد.
وزیر راه و شهرسازی با انتقاد از نامناسب بودن کیفیت محیط زیست در شهرهای بزرگ گفت: در بخش حمل و نقل نیز وقت زیادی از شهروندان در ترافیک میگذرد. ما در کشور فاقد حمل و نقل مرکزی حومه هستیم و مشکل در این زمینه روز به روز پیچیدهتر میشود. از جهتی زمان لازم برای تملک واحدهای مسکونی که میانگین ۱۲ سال بود این عدد برای اقشار کم درآمد از ۲۰ سال هم گذشته است.
آخوندی وقوع این اتفاقات را ناشی از محیط اقتصادی رکود و تورمی شدید دانست و اظهار داشت٬ اکنون که تورم کنترل شده این رکود است که جانسختی میکند در چنین محیط اقتصادی که تنگنای مالی بسیار گسترده شده ناتوانی نهادهای مالی در وامدهی، قدرت پایین خرید مردم و قدرت ضعیف پسانداز شهروندان نیز بر مشکل افزوده است اما با وجود همه این واقعیتهای عینی باید برای رفع مشکل تامین مسکن مردم چارهای بیاندیشیم.
وزیر راه و شهرسازی در پایان با بیان اینکه برای حل مشکل مسکن مردم باید ظرفیت اقتصاد ایران را نیز بسنجیم افزود: باید راهی برای حل این مشکل در شرایط سخت برسیم و این سوالی بنیادی است که به دنبال پاسخ آن هستیم و از مشارکت فرهیختگان برای حل این مسئله استقبال میکنیم.