نامزدها اعتبار جامعه مهندسی را زیر سئوال نبرند

تحلیل «صما» از حاشیه‌سازی‌های انتخاباتی در فضاهای سایبری:
نامزدها اعتبار جامعه مهندسی را زیر سئوال نبرند
انتخابات هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان‌ها به عنوان یک فعالیت سازمانی و اجتماعی، موقعیت مناسبی برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی بوده و شاید یکی از تفاوت‌های انتخابات این دوره نسبت به دوره‌های قبل هجوم شبکه‌های اجتماعی در تبلیغات انتخاباتی باشد.

به گزارش «صما» این شبکه‌ها در اختیار جامعه بشری قرار گرفته تا امور مختلف سریعتر و آسانتر انجام شود؛ اما استفاده منطقی از شبکه‌های اجتماعی یک امر ضروری بوده و این توقع از جامعه مهندسی به عنوان قشر تحصیلکرده و آگاه جامعه وجود دارد، که به جای تخریب شخصیت رقبای خود، با رقابتی سالم برنده این دوره انتخابات نظام مهندسی باشند.

شاید در ابتدا لازم باشد که توضیح مختصری در مورد دنیای ارتباطات و شبکه‌های اجتماعی ارائه شود.

شبکه‌های اجتماعی دنیای امروز به سرعت در حال تغییر بوده و کار و زندگی و فعالیت‌های حرفه‌ای انسان‌ها را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. ورود به جهان جدید که به تعبیر «آلوین تافلر» نظریه‌پرداز و آینده‌پژوه آمریکایی، دنیای «موج سوم» یا دنیای «فرامدرن» است، با نمادهایی همچون اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، تلگرام، ماهواره و سایر شبکه‌ها شناخته شده، که ارتباطات را به صورت لحظه‌ای و آنی مبدل کرده است و کسانی می‌توانند بیشترین بهره را از این ارتباطات ببرند که به سرعت بتوانند تولید محتوا کرده و اهداف و برنامه‌های خود را در اختیار مخاطبان قرار دهند.

این شبکه‌ها به دلیل سیالیت بالایشان دارای سرعت انتقال در اخبار و رویدادها بوده و قدرت تحلیل، دانش و بینش، مطالبات و انتظارات جامعه هدف را در ابعاد مختلف ارتقاء می‌بخشند، که همین مسئله موجب نگرانی برخی افراد و تشکل‌ها شده است.

شبکه‌های اجتماعی مذکور در کنار قابلیتی که دارند، می‌توانند به خاطر نبودن منبع مطمئن خبر، باعث دامن زدن به شایعات و تخریب چهره‌ها شوند. لذا شبکه‌های اجتماعی اگر به درستی استفاده شوند نه تنها باعث بی‌اعتمادی نشده بلکه سبب بالا رفتن سطح اعتماد در جامعه نیز می‌شوند. پس می‌توان گفت که نحوه استفاده از تکنولوژی و به عبارتی شبکه‌های اجتماعی، خط قرمز جامعه امروز محسوب می‌شود.

بر اساس نظر آنتونی گیدنز، جامعه شناس آمریکایی افرادی که آگاهی کمتری نسبت به این فضا دارند قربانیان اصلی تکنولوژی بوده و درواقع بیشترین ضرر را افراد ناآگاه می‌‌برند. لذا باید تاکید کرد که افزایش وسعت دانش و فهم از پدیده‌های حاضر، همانند شبکه‌های اجتماعی، بستری است تا بتوان همراه با موج ایجاد شده حرکت کرده و در این مسیر حداقل آسیب را به جامعه وارد کرد و به عبارت جامعه شناسی، جامعه دچار واپس‌ماندگی فرهنگی نشود.

بر اساس نظر جامعه‌شناسان، مشارکت اجتماعی یکی از مولفه‌های مهم در جوامع امروزی به حساب می‌آید. در جهان واقعی تاکید بسیار زیادی بر مشارکت‌های مدنی وجود دارد ولی این وجهه عینی بوده و مجازی نیست. از این روی شبکه‌های مذکور در مشارکت‌های اجتماعی نقش بسزایی دارند. واقعیت این است که شبکه‌های اجتماعی هم می‌توانند ظرفیت‌های بالای خود را در انسجام و پیشبرد اهداف در زمینه‌ای خاص بروز دهند.

اما نکته قابل تامل آنست که رویکرد فردی که در صدد ایجاد زیرساخت است، چه باشد. اتفاقا شبکه‌های اجتماعی در بسیج نیروها و اندیشه‌ها از توانایی زیادی برخودار هستند، فقط باید در راستای عنوان و هدفی که فرض می‌شود حرکت کرد و سپس به ماهیت مجازی این شبکه‌ها، حالت واقعی و عینی بخشید. همانگونه که در بسیاری از کشورها، مولفه جلب مشارکت‌های اجتماعی، شبکه‌های اجتماعی هستند در ایران نیز می‌توان از این قابلیت‌ها استفاده کرد. شبکه‌های اجتماعی می‌توانند سبب توسعه و تعالی شوند. این شبکه‌ها محدودیت مکانی و زمانی را کاهش داده و تسریع‌کننده و تسهیل‌گر فرآیند توسعه هستند.

الگوهای ارتباطی به­ طور روزافزونی از مرزهای ملی فراتر می‌رود و اینترنت و شبکه‌های اجتماعی ارتباط همزمان میان بخش­های وسیعی از جهان را ممکن ساخته است. از دیگر سو در جامعه امروز، نقش رسانه­ ها و میزان نفوذ آنها بر همگان مسلم شده است.

برخی از نظریه ­پردازان ارتباطات معتقدند که امروز جهان در دست کسی است که رسانه ­ها را در اختیار دارد. نقش عمده رسانه‌ها در شکل­دهی به افکار عمومی باعث شده که اهمیت رسانه‌ها تا این حد مورد توجه قرار گیرد و در واقع شبکه‌های اجتماعی سکان‌دار اقیانوس پرتلاطم اینترنت و ارتباطات باشند و در نتیجه با اجتماع ­گرایی مجازی نقش اساسی­ را در معادلات رسانه ­ای جهان بازی می ­کنند.

گفتنی است که شبکه ­های اجتماعی از گروه‌های عموما فردی یا سازمانی تشکیل شده که از طریق یک یا چند نوع وابستگی­ به هم متصل­اند و در بستر یک جامعه اطلاعاتی پیچیده، کارکرد مؤثر شبکه همگرا را تصویر می ­کنند و موفقیت و محبوبیت روزافزون آنها به دلیل داشتن رنگ و بوی اجتماعی است.

اما یکی از مواردی که در این رابطه باید مد نظر قرار بگیرد بحث مشارکت افراد جامعه در شبکه‌های اجتماعی با اهداف مختلف است.

شاید ارائه تعریف مختصری از مشارکت در این مرحله مناسب باشد. طبق نظر کارشناسان امر، مشارکت به معنی کنشی هدفدار، ارادی و اختیاری به معنی آزادی درونی با ویژگی کنش متقابل میان کنشگر و زمینه اجتماعی و محیطی او و قبول آگاهانه انجام امری یا بخشی از امور در شکل معاضدت، معاونت، همیاری و همکاری از روی میل و رغبت و نیاز و با هدف بهبود زندگی اجتماعی، به­عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار بر فرایند امور و مسایل اجتماعی و توسعه ملی از سوی صاحب‌نظران مختلف طرح شده است.

برخی دیگر مشارکت را، دخالت افراد جامعه به­ منظور افزایش سازگاری اجتماع و تقویت امنیت اجتماعی، که زمینه­ ساز توسعه پایدار اجتماع می­شود، قلمداد می‌کنند.

در مشارکت عمومی به مردم فرصت داده می‌شود که در تعیین سرنوشت و ساختن آینده خود شریک و سهیم شوند. لذا برخی از فعالیت­هایی که دربرگیرنده موارد مختلف مشارکت اجتماعی است، عبارتنداز: معرفی و شناسایی مجرمین درکلیه موارد، رأی دادن، نام­نویسی، فعالیت برای جمع ­آوری آرا و ثبت نام رأی‌دهندگان، سخنرانی و عضویت درانجمن­ها و شوراها و…، جستجوی اطلاعات، بحث کردن و پذیرش مردمی جدید، شرکت در میتینگ­ها، کمک مالی به ستادهای انتخاباتی نامزدها، ارتباط داشتن با نمایندگان، شرکت در امور عام‌المنفعه، مشارکت در پروژه ­ها و طرح­های عمرانی، شرکت در تاسیس تشکل­های صنفی، مشارکت در برنامه ­های حمایت از محیط زیست و نظایر آن.

بر اساس مطالب فوق می‌توان گفت که انتخابات هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان‌ها به عنوان یک فعالیت سازمانی و اجتماعی موقعیت مناسبی را برای استفاه از شبکه‌های اجتماعی فراهم آورده است. هفتمین دوره انتخابات هیئت مدیره نظامات مهندسی ساختمان به عنوان یکی از مهمترین اتفاقات حوزه مهندسی در آستانه برگزاری است و نامزدهای انتخاباتی، شبکه‌های اجتماعی را به عنوان بهترین محل برای فعالیت تبلیغاتی در نظر گرفته‌اند و شاید یکی از تفاوت‌های انتخابات این دوره نسبت به دوره‌های قبل هجوم شبکه‌های اجتماعی در تبلیغات انتخاباتی باشد. نکته‌ای که مد نظر نگارنده این مطلب است نحوه استفاده از شبکه‌های اجتماعی بوده، تکنولوژی به عنوان وسیله‌ای که انجام امور مختلف را سریعتر و آسانتر می‌کند در اختیار جامعه بشری قرار گرفته؛ اما جای بسی تاسف است که برخی از افراد جامعه با نحوه استفاده تکنولوژی آشنایی کامل ندارند و لذا این توقع از جامعه مهندسی به عنوان قشر تحصیلکرده و آگاه جامعه وجود دارد که استفاده منطقی و مناسب از شبکه‌های اجتماعی داشته باشند و به جای تخریب شخصیت رقبای خود، با رقابتی سالم برنده این دوره انتخابات نظام مهندسی باشند.

جان کلام اینکه تکنولوژی یک فرصت و البته تهدید محسوب می‌شود، با استفاده مناسب امکان معرفی بجا اعضا وجود دارد و در صورت بکارگیری نامناسب این ابزار اجتماعی، می‌تواند اعتبار خود و جامعه هدف را از بین ببرد که در نهایت هم به کل جامعه لطمه وارد ساخته و در واقع به مثابه خوردرویی تندرو در اختیار کودکی است که به دلیل عدم توانایی و سرعت زیاد به خود و دیگران آسیب می‌زند.