پورتال اطلاع‌رسانی سازمان بسیج مهندسین عمران و معماری استان البرز
آمار روزافزون حوادث ناشی از کار به خصوص برای کارگران ساختمانی حاکی است که کارگران ساختمانی بر لبه تیغ حوادث ناشی از کار قرار گرفته و نیازمند حمایت هستند.
از آنجایی که کارگران ساختمانی یکی از ارکان مهم ساخت‌و‌ساز و سرمایه کارفرمایان محسوب می‌شوند اما دیده می‌شود که در آمارهای مرگ و میر حوادث ناشی از کار، کارگرانی که قشر زحمت‌کش هستند، همچنان بر اثر بی‌احتیاطی دستخوش حوادثی می‌شوند که بعضا کارفرما و بعضا خود مقصر آن بوده‌اند.
گفته می‌شود که سومین عامل مرگ و میر در جهان و دومین عامل مرگ و میر در ایران بعد از تصادفات حوادث ناشی از کار است که از کل تلفات حوادث کار در ۹ ماه گذشته امسال ۶۸۵ نفر به دلیل سقوط از بلندی، ۳۳۳ نفر بر اثر برخورد جسم سخت، ۲۲۸ نفر به دلیل برق گرفتگی، ۷۲ نفر به دلیل کمبود اکسیژن، ۵۸ نفر بر اثر سوختگی و ۱۳۰ نفر به دلیل سایر موارد جان خود را از دست داده‌اند.
آمارها حاکی از این است که کارگران ساختمانی همچنان سرلیست حوادث ناشی از کار هستند و سقوط کارگر ساختمانی از ارتفاع، برخورد مصالح ساختمانی با سر و کمر و در نهایت فلج شدن آنان، سقوط کارگر ساختمانی به عمق چاه، سقوط از سقف، سقوط از جرثقیل روی ساختمان و سقوط به چاهک آسانسور، از جمله آسیب‌هایی است که منجر به فوت کارگران ساختمانی شده است.
* ۱۲۷ نفر در اصفهان بر اثر حوادث ناشی از کار جان خود را از دست داده‌اند
طی ۱۰ ماه گذشته، اصفهان با ۱۲۷ فوتی پس از تهران و مشهد بیشترین آمار تلفات حوادث کار را داشته است.
مدیرکل پزشکی قانونی استان اصفهان در این زمینه گفت: در ۱۰ ماه گذشته، تعداد ۱۲۷ نفر که همگی مرد بودند به دلیل حوادث ناشی از کار فوت شده و در مراکز پزشکی قانونی استان اصفهان مورد معاینه قرار گرفتند.
علی سلیمان‌پور افزود: تعداد موارد فوت ناشی از حوادث کار در ۱۰ ماه گذشته نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۲ درصد رشد داشته است.
وی تصریح کرد: در این مدت آمار مصدومین ناشی از حوادث کار با ۲ هزار و ۵۲۲ مورد شامل ۱۲۶ زن و ۲ هزار و ۳۹۶ مرد نسبت به مدت مشابه سال قبل دو دهم درصد افزایش داشته است.
دو روز گذشته حادثه تلخ فوت هشت کارگر ساختمانی و مصدومیت شدید یک نفر سرتیتر اخبار حوادث استان اصفهان بود، حادثه‌ای که بر اثر یک بی‌احتیاطی هشت خانواده تنها یک ماه مانده به عید را داغدار کرد.
* استفاده از بالابر برای جابه‌جایی کارگران غیرقانونی و ناایمن بوده است
امیرمسعود حاجی رستمی رئیس اداره بازرسی کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در خصوص حادثه اتفاق افتاده اخیر اظهار کرد: مجموعه مسکونی سپهر اصفهان یک مجموعه در دست احداث با یک‌هزار و ۷۲۰ واحد آپارتمان در ۳۲۰ هزار متر مربع زیربنا است که توسط سرمایه‌گذار شخصی در حال ساخت است و حدود ۳۰۰ کارگر متغیر در این کارگاه ساختمانی متناسب با کار و دستمزد در آن مشغول به کار هستند.
وی در مورد شرح حادثه رخ داده منجر به فوت هشت کارگر ساختمانی افزود: در این مجموعه ساختمانی به منظور جابه‌جایی مصالح ساختمانی از بین طبقات از طبقه نخست تا ۱۶ بالابر نصب شده که بالابر انتقال مصالح ساختمانی به داخل بلوک و ساختمان را انجام می‌دهد.
رئیس اداره بازرسی کار اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان تصریح کرد: این بالابرها مخصوص حمل بار است که متاسفانه بالابر به جای حمل بار به عنوان جابه‌جایی کارگر استفاده شده است.
وی ادامه داد: این کار غیرقانونی و ناایمن بوده و صرفا برای جابه‌جایی کارگران باید از آسانسورهای نفربر استفاده شود و این در حالی است که این آسانسورها تابع مقررات سازمان نظام مهندسی و مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران است.
حاجی رستمی گفت: با کمال تأسف در بروز حادثه اخیر که آسانسور نفربر در پنج الی ۶ متری بالابر حمل بار قرار داشته است، در روز حادثه به دلیل نامشخص توسط مجری ساختمان متوقف بوده و استفاده نشده است.
* نقص فنی و خروج سیم بوکسل از محور قرقره حادثه خونین به همراه داشت
وی در خصوص سقوط هشت کارگر ساختمانی بیان کرد: دلیل حادثه مذکور نقص فنی قرقره منصوب به اتاق بالابر بوده که موجب شده سیم بوکسل از محور قرقره خارج و آسانسور سقوط آزاد کند.
رئیس اداره بازرسی کار اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اصفهان افزود: دلیل بعدی استفاده از بالابر حمل بار به منظور جابه‌جایی کارگران بوده که در چنین مواقعی توصیه می‌شود از راه پله استفاده شود.
وی با بیان اینکه این سقوط از طبقه دهم ساختمانی نیمه‌کاره سپهر صورت گرفته است، بیان کرد: بالابرها برای استفاده در مسیر محدود بین طبقات طراحی شده و در این زمینه کارفرما باید کنترل می‌کرده است.
* سازمان نظام مهندسی وظیفه بازرسی از ساختمان نیمه‌کاره را بر عهده دارد
حاجی رستمی در مورد نحوه بازرسی‌های ساختمانی گفت: اداره بازرسی کار، بازرسی از تمامی صنایع، صنوف را بر عهده دارد و بازرسی از ساختمان بخشی از آن است که در طی سال توسط این اداره یک یا دو بار بازرسی می‌شود اما سازمان نظام مهندسی مسئولیت بازرسی از ساختمان نیمه‌کاره را بر عهده دارد.
وی با اشاره به اینکه تمامی کارگران فوت شده ایرانی بودند، تصریح کرد: کارگران چنین کارگاهی بدون هیچ مشکلی از مزایای بیمه تامین اجتماعی و مستمری از کارافتادگی، فوت به خانواده‌های حادثه‌دیدگان برخوردار می‌شوند.
* ساعت کار طولانی، خستگی مفرط و پایین آمدن تمرکز در حین کار حادثه‌آفرین است
هر چند در حادثه مذکور به نظر می‌رسد که با وجود رعایت موارد ایمنی کار بر اثر سهل‌انگاری رخ داده است اما این حادثه می‌تواند زنگ خطری برای کارگران ساختمانی و کارفرمایان باشد که روزمرگی‌ها موجب عدم رعایت نکات ایمنی نشود.
نبودن حداقل آموزش به کارگران، فقدان امکانات ایمنی همچون لباس مناسب، کلاه، دستکش، کمربند و رعایت نکات بهداشتی، ساعت کار طولانی و در نهایت خستگی مفرط و پایین آمدن تمرکز در حین کار از جمله مواردی است که در حین کار سبب بروز حادثه می‌شود.
از آنجایی که کارگران ساختمانی دارای شغل پایدار نبوده و از عدم امنیت شغلی لازم برخوردار نیستند، شاید بیمه کارگران ساختمانی در این میان تنها پشتوانه‌ای برای گذران زندگی آن دسته از کارگرانی باشد که از بد روزگار دچار حادثه می‌شوند که باید کارگران نیز نسبت به آن و مزایای آن واقف باشند.
اما آن موضوعی که به نظر بسیار مهم تلقی می‌شود، این است که مسئولان با توجه به آمار بالای حوادث ناشی از کار برای کارگران ساختمانی باید به بحث بیمه و آموزش ایمنی کارگران بیش از پیش اهمیت دهند.
منبع: سازمان نظام مهندسی ساختمان